Efeler
Yolu
Hakkında
Efeler Yolu; İzmir’in Bornova ilçesinden başlayarak Nif dağı ve Bozdağ sıradağlarını geçerek Kiraz’ın yaylalarını dönen ve devamında Aydın sıradağları üzerinden Efes-Selçuk’ta bulunan Meryemana’da sonlanan 500 kilometrelik çok etaplı ve işaretli bir yürüyüş yoludur. Efeler Yolu, efe/zeybek temasını işleyen bir kültür rotasıdır. Bu bağlamda Efeler Yolu geniş bir coğrafyayı kapsayarak, bakir yaylalar ve dağ geçitlerini kullanan kadim yollarla kültürel zenginliklerini günümüze taşımayı başarmış önemli köyleri birbirine bağlar. Efeler Yolu, sorumlu turizme yönelik çalışmaları ve fark yaratan özellikleriyle 2023 yılında Green Destinations “Top 100 Stories” arasında yer almaya hak kazanmıştır.
Efeler Yolu 27 ana etap ve 1 alternatif hat olmak üzere 28 etaptan oluşur. Etap uzunlukları 14-24 kilometre arasında değişir. Etapların zorluk dereceleri genel olarak orta-zor ve zor olarak derecelendirilebilir. Bu yönüyle Efeler Yolu tam bir meydan okumadır. Efeler Yolu’nun ana etapları kırmızı-beyaz, alternatif rotası ise kırmızı-sarı renklerle işaretlenmiştir. Standart sinyalizasyona ek olarak yoldaki kırmızı işaretlemeler, rotalar üzerinde bulunan dağ zirveleri, kültür mirasları ya da önemli manzara noktalarına ulaşım sağlar.
EGE ÜNİVERSİTESİ KÜLTÜR ROTALARI ARAŞTIRMA GRUBU
Efeler Yolu fikrini hayata geçirmek için bir araya gelen Ege Üniversitesi akademisyenleri, 2018 yılında Ege Üniversitesi Kültür Rotaları Araştırma Grubu’nu (EGE-KÜRAG) kurmuşlardır. Faaliyetlerine başlayan EGE-KÜRAG, bünyesine farklı kuruluş ve uzmanlıklardan üyeler dâhil ederek kısa sürede güçlenmiştir. EGE-KÜRAG üyeleri, Efeler Yolu fikrinin hayata geçmesinde öncü olmuştur.
EFELER YOLU DERNEĞİ
EGE-KÜRAG alana inerek yereli kapsayabilmek adına, 2018 yılı sonunda Efeler Yolu Derneği’ni (EYD) kurmuştur. EYD; Efeler Yolu’nu oluşturan güzergâhı, bu güzergâhın içerdiği köyleri, bölgenin tarihi, kültürel ve arkeolojik özelliklerini, doğal güzelliklerini, yerel lezzetlerini ve ekolojik zenginliklerini tanıtmaya ve korumaya katkıda bulunmak, bölgede alternatif turizm bilinci ve duyarlılığı oluşturmak, kamp alanları ve doğal yaşam alanları yaratmak, sosyal, kültürel ve turistik faaliyetleri desteklemek ve geliştirmek, Efeler Yolu ile ilişkili olarak köylere yapılacak her türlü kırsal kalkınma yatırımının gerçekleştirilmesine ve sürdürülebilirliğine katkı sağlamak amacı ile kurulmuştur.
Etaplar
1.Etap: / Kavaklıdere (Bornova) - Nazarköy (Kemalpaşa) /
2.Etap: / Nazarköy (Kemalpaşa) - Yukarıkızılca (Kemalpaşa) /
3.Etap: / Yukarıkızılca (Kemalpaşa) - Bayramlı (Kemalpaşa) /
4.Etap: / Bayramlı (Kemlapaşa) - Yenikurudere (Kemalpaşa) /
5.Etap: / Yenikurudere (Kemalpaşa) - Ovacık (Kemalpaşa) /
6.Etap: / Ovacık (Kemalpaşa) - Sarıyurt (Bayındır) /
7.Etap: / Sarıyurt (Bayındır) - Kerpiçlik (Ödemiş) /
8.Etap: / Kerpiçlik (Ödemiş) - Lübbey (Çamyayla-Ödemiş) /
9.Etap: / Lübbey (Çamyayla-Ödemiş) - Gölcük (Zeytinlik-Ödemiş) /
10.Etap: / Gölcük (Zeytinlik-Ödemiş) - Birgi (Ödemiş) /
Alternatif Etap / Gölcük (Zeytinlik-Ödemiş) - Bozdağ (Ödemiş) /
11.Etap: / Birgi (Ödemiş) - Bozdağ (Ödemiş) /
12.Etap: / Bozdağ (Ödemiş) - Karakoyun Yaylası (Çatak-Kiraz) /
13.Etap: / Karakoyun Yaylası (Çatak-Kiraz) - Ovacık (Kiraz) /
14.Etap: / Ovacık (Kiraz) - Küçükibrahimler (Ören-Kiraz) /
15.Etap: / Küçükibrahimler (Ören-Kiraz) - Balyeri (Cevizli-Kiraz) /
16.Etap: / Balyeri (Cevizli - Kiraz) - Karabolu (Kiraz) /
17.Etap: / Karabolu (Kiraz) - Palamutçuk (Beydağ) /
18.Etap: / Palamutçuk (Beydağ) - Beyköy (Beydağ) /
19.Etap: / Beyköy (Beydağ) - Ovacık Yaylası (Bıçakcı-Ödemiş) /
20.Etap: / Ovacık Yaylası (Bıçakcı-Ödemiş) - Demirdere (Ödemiş) /
21.Etap: / Demirdere (Ödemiş) - Karaçamur Yaylası (Eğridere-Tire) /
22.Etap: / Karaçamur Yaylası (Eğridere-Tire) - Dallık (Tire) /
23.Etap: / Dallık (Tire) - Kaplan (Tire) /
24.Etap: / Kaplan (Tire) - Akçaşehir (Tire) /
25.Etap: / Akçaşehir (Tire) -Küçükkale (Tire) /
Destinasyon
Köyleri
Efeler Yolu; yürüyüşçülerin her günün sonunda kadim değerlere sahip bir destinasyon köyüne ulaşacakları şekilde tasarlanmıştır. Bu köylerdeki konaklama seçenekleri oteller, ev pansiyonları ve doğal alanlarda bulunan kamp olanakları şeklindedir.
Paydaşlar
Efeler Yolu’nun yatırıma uygunluğu, İzmir Valiliği’nin “Efeler Yolu Fizibilite Projesi” teklifi ile 2018 yılında İzmir Kalkınma Ajansı (İZ-KA) tarafından 194 bin 500 TL’lik bir hibe alarak desteklenmiştir. İzmir Valiliği tarafından yaptırılan fizibilitenin değerlendirilmesinin ardından, Efeler Yolu için İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin koordinatörlüğünde, Ege Üniversitesi yürütücülüğünde bir proje teklifi hazırlanarak İZ-KA’ya sunulmuştur. Proje değerlendirmesi sonrasında toplamda 1 milyon 341 bin 651 TL’lik hibe almaya hak kazanan Efeler Yolu’nun yapımına başlanmıştır. Efeler Yolu; İzmir Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde, İzmir Valiliği, Ege Üniversitesi, İzmir Orman Bölge Müdürlüğü ve İzmir Vakfı ortaklığında ve İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Efeler Yolu Derneği iştirakleriyle hayata geçmiştir.
Proje paydaşları arasında yer alan Efeler Yolu Derneği, yereldeki sivil inisiyatifi temsil etmektedir. Bu bağlamda köy muhtarları, azalar, kadınlar ve özellikle gençler ile yereldeki işletmeler, projeyle ilgili önemli tüm kararların alınmasında etkin bir şekilde sürece dahil edilebilmiştir.