
Efeler
Yolu


Hakkında
Efeler Yolu’nun genel amacı; bölgenin içerdiği doğal, tarihi ve kültürel zenginliğin korunmasını ve değerlendirilmesini sağlayarak, bölgede sürdürülebilir ve bütüncül bir kırsal kalkınmayı tetiklemek ve bu sayede yerel coğrafyada sosyo-ekonomik bir kalkınma yaratmaktır.
Bu amaçtan hareketle doğan Efeler Yolu; İzmir’in Bornova ilçesinden başlayarak Nif dağı ve Bozdağ sıradağlarını geçerek Kiraz’ın yaylalarını dönen ve devamında Aydın sıradağları üzerinden Efes Selçuk’ta bulunan Meryemana’da sonlanan 500 kilometrelik çok etaplı ve işaretli bir yürüyüş yolu olarak hayata geçmektedir. Yol yaklaşık bir ayda yürünebilen 28 etaptan oluşur. Etaplar 13-26 kilometre arasında değişen uzunluklarda ve genellikle “zor” zorluk düzeylerine sahiptir.
Efeler Yolu; efe/zeybek kültürü bakımından önemli köyleri, yaylaları ve önemli efe yataklarını günümüzde halen korunabilmiş doğal patikaları kullanarak birbirine bağlar. Bu bağlamda yol “efe/zeybek” kültürünün egemen olduğu coğrafyalar olan İzmir, Manisa ve Aydın illerinde bulunan Bornova, Kemalpaşa, Bayındır, Turgutlu, Ahmetli, Salihli, Ödemiş, Kiraz, Alaşehir, Beydağ, Nazilli, Sultanhisar, Köşk, Tire, İncirliova, Germencik ve Selçuk ilçeleriyle etkileşir.
EGE ÜNİVERSİTESİ KÜLTÜR ROTALARI ARAŞTIRMA GRUBU
Efeler Yolu fikrini hayata geçirmek için bir araya gelen Ege Üniversitesi akademisyenleri, 2018 yılında Ege Üniversitesi Kültür Rotaları Araştırma Grubu’nu (EGE-KÜRAG) kurmuşlardır. Faaliyetlerine başlayan EGE-KÜRAG, bünyesine farklı kuruluş ve uzmanlıklardan üyeler dâhil ederek kısa sürede güçlenmiştir. EGE-KÜRAG üyeleri, Efeler Yolu fikrinin hayata geçmesinde öncü olmuştur.
EFELER YOLU DERNEĞİ
EGE-KÜRAG alana inerek yereli kapsayabilmek adına, 2018 yılı sonunda Efeler Yolu Derneği’ni (EYD) kurmuştur. EYD; Efeler Yolu’nu oluşturan güzergâhı, bu güzergâhın içerdiği köyleri, bölgenin tarihi, kültürel ve arkeolojik özelliklerini, doğal güzelliklerini, yerel lezzetlerini ve ekolojik zenginliklerini tanıtmaya ve korumaya katkıda bulunmak, bölgede alternatif turizm bilinci ve duyarlılığı oluşturmak, kamp alanları ve doğal yaşam alanları yaratmak, sosyal, kültürel ve turistik faaliyetleri desteklemek ve geliştirmek, Efeler Yolu ile ilişkili olarak köylere yapılacak her türlü kırsal kalkınma yatırımının gerçekleştirilmesine ve sürdürülebilirliğine katkı sağlamak amacı ile kurulmuştur.
Destinasyon
Köyleri
Efeler Yolu; yürüyüşçülerin her günün sonunda kadim değerlere sahip bir destinasyon köyüne ulaşacakları şekilde tasarlanmıştır. Bu köylerdeki konaklama seçenekleri oteller, ev pansiyonları ve doğal alanlarda bulunan kamp olanakları şeklindedir.


Efeler Yolu'nun İlkleri
Efeler Yolu fikri işaretli, standart bir yürüyüş rotasından ziyade daha kapsamlı ve etkileşime dayalı bir kültür rotası oluşturmak amacıyla kurgulanmıştır. Bölgemizde bütüncül ve sürdürülebilir bir kırsal kalkınmanın yaratılmasında Efeler Yolu’nu bir araç olarak gören EGE-KÜRAG ve EYD üyeleri, bu yolu tasarlarken Kültür Rotaları Derneği ve Avrupa Kültür Rotaları Konseyi’nin dikkatini çekecek örnek bir takım uygulamaları da hayata geçirmekle motive olmuşlardır. Bu bağlamda dünyada ilk kez Efeler Yolu’yla hayata geçirilecek bir takım özellikler yaratılmıştır. Efeler Yolu’nun dünyadaki ilkler arasına girecek uygulamaları aşağıdaki gibi özetlenebilir;

Paydaşlar
Efeler Yolu’nun yatırıma uygunluğu, İzmir Valiliği’nin “Efeler Yolu Fizibilite Projesi” teklifi ile 2018 yılında İzmir Kalkınma Ajansı (İZ-KA) tarafından 194 bin 500 TL’lik bir hibe alarak desteklenmiştir. İzmir Valiliği tarafından yaptırılan fizibilitenin değerlendirilmesinin ardından, Efeler Yolu için İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin koordinatörlüğünde, Ege Üniversitesi yürütücülüğünde bir proje teklifi hazırlanarak İZ-KA’ya sunulmuştur. Proje değerlendirmesi sonrasında toplamda 1 milyon 341 bin 651 TL’lik hibe almaya hak kazanan Efeler Yolu’nun yapımına başlanmıştır. Yapımı hala devam etmekte olan Efeler Yolu; İzmir Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde, İzmir Valiliği, Ege Üniversitesi, İzmir Orman Bölge Müdürlüğü ve İzmir Vakfı ortaklığında ve İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Efeler Yolu Derneği iştirakleriyle hayata geçirilmektedir.
Proje paydaşları arasında yer alan Efeler Yolu Derneği, yereldeki sivil inisiyatifi temsil etmektedir. Bu bağlamda köy muhtarları, azalar, kadınlar ve özellikle gençler ile yereldeki işletmeler, projeyle ilgili önemli tüm kararların alınmasında etkin bir şekilde sürece dahil edilebilmiştir.
Yolun 2022 yılı sonunda tüm unsurlarıyla tamamlanması planlanmaktadır.

